Nắng nóng là gì? ảnh hưởng ra sao tới ngành nông? Khi mùa hè đến kéo theo nhiệt độ không khí tăng cao, hiện tượng nắng nóng gay gắt diễn ra ở hầu khắp mọi nơi. Trong môi trường trồng cây cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi kiểu khí hậu khắc nghiệt này. Vậy làm sao để giảm bớt lượng nhiệt cho cây, quá trình canh tác vẫn diễn ra suôn sẻ trong xuyên suốt vụ hè, cùng Tuff Việt Nam tìm hiểu giải pháp đánh bay nắng nóng cho cây trồng nhé:
Nắng nóng làm cây khô héo
1. Hiện tượng nắng nóng là gì?
Đây có thể được xem là hiện tượng sóng nhiệt gây nên thời tiết quá nóng, diễn ra trong nhiều ngày. Tác động của chúng đến nông nghiệp ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến cây trồng, vật nuôi, cơ sở hạ tầng.
Nắng nóng diễn ra vào mùa hè thường từ tháng 4, 5 dương lịch kéo dài tới tháng 8 dương lịch. Sóng nhiệt có thể gây nguy hại lớn đến sản xuất nông nghiệp, gây mất mùa, giảm năng suất. Làm tăng nhu cầu về nguồn nước, gây căng thẳng tài nguyên nước trong hoạt động nuôi trồng.
2. Biểu hiện của cây trồng khi nắng nóng
Gặp khí hậu nắng nóng, nhiệt độ cao cây trồng dễ mất nước. Tùy vào loại cây trồng và vùng miền khác nhau mà chúng có những tác động ở mức độ khác nhau.
Trong đợt nắng nóng, cây trồng có thể gặp căng thẳng sinh lý khiến cây bị héo và chết. Lá của cây ngừng thoát hơi nước, nghĩa là chúng ngừng thải hơi nước vào không khí. Điều này làm cho cây bị mất độ ẩm và dẫn đến héo. Nếu tình trạng héo đủ nghiêm trọng, nó có thể dẫn đến cái chết của cây. Căng thẳng nhiệt cũng có thể khiến hoa rụng sớm và quả bị đổi màu hoặc biến dạng. Làm giảm năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
Thường khi nhiệt độ cao, độ ẩm trong không khí hay đất cũng giảm theo, sự bốc thoát hơi nước nhanh chóng thường gây nên hiện tượng sock phản vệ ở cây. Ban đầu là héo lá, ngọn, sau đó khô thân, dần dần các rễ lông hút cũng bị héo, mất khả năng lấy nước… khiến cây chết hoàn toàn.
3. Nhiệt độ mùa nắng nóng trong nhà màng
Ngày nay việc trồng cây nhà màng không còn xa lạ với các hộ nông dân, nhiệt độ trong nhà màng luôn chênh lệch cao hơn 4-5℃. Đó là nhược điểm mùa nắng nóng cho cây trồng nhà màng.
Khi nhiệt độ kéo dài dễ gây nên héo, chết. Mất năng suất quả, hoa thụ phấn kém và nhiều vấn đề khác liên quan.
Bởi vậy, trồng cây nhà màng mùa nắng nóng nên cân nhắc kĩ các biện pháp để làm giảm lượng nhiệt tác động lên cây như sử dụng giá thể, thiết kế cửa mái, lưới chắn nắng, hệ thống phun sương, quạt thông gió…
4. Một số cây trồng bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi nắng nóng
Mỗi loại cây trồng sẽ bị ảnh hưởng ở mức độ khác nhau bởi sóng nhiệt. Một số loại cây có khả năng thích ứng tốt hơn, có khả năng chịu được lượng nhiệt cao trong khoảng thời gian dài và ngược lại cũng có những loại cây dễ suy yếu khi gặp thời tiết nắng nóng.
Một số loại cây bị ảnh hưởng nhiều bởi những đợt nắng nóng như:
– Các loại rau: Cà chua, cà tím, ớt, bầu bí, các loại cải…
– Cây ăn quả: Các loại dưa, nho, mơ, dâu tây…
– Hoa, cây cảnh: Hoa hồng, lan, quất, đào…
Và nhiều loại cây lương thực, cây lấy hạt khác. Dù vào mùa hè chất lượng quả có thể tăng về độ ngọt, nhưng không kiểm soát tốt cây dễ bị hư hại nghiêm trọng.
5. Làm thế nào để bảo vệ cây trồng khỏi nắng nóng?
Khi nắng nóng ập đến chúng có thể không gây chết hoàn toàn cho cây, nhưng sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều gây giảm chất lượng, giá trị của sản phẩm. Một số cách để bạn có thể áp dụng cho cây khi nhiệt độ cao
– Đổi giá thể/chất trồng cây. Thay vì trồng đất bạn có thể chuyển qua giá thể mùn dừa, giá thể mix. Khi trồng trong giá thể, bạn dễ dàng kiểm soát được độ ẩm của bầu cây, khả năng giữ nước của các loại chất trồng như mùn dừa cao hơn nhiều lần so với đất và các loại giá thể khác.
– Tưới nước thường xuyên – Chế độ tưới trong ngày cần được điều chỉnh phù hợp, tăng số lần tưới, giảm lượng tưới/lần có thể giúp cây thích nghi tốt hơn và tránh lãng phí.
– Sử dụng các loại kỹ thuật che nắng, giảm nhiệt như lưới che nắng, hệ thống phun sương, mái vòm hở… Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế của từng hộ.
– Trồng các loại cây chịu nhiệt. Tuy nhiên, cách làm này sẽ không phù hợp với những vùng chuyên sản xuất nông nghiệp, việc thay đổi cây trồng không phù hợp với nhu cầu và điều kiện cơ sở hạ tầng, không đem lại nguồn kinh tế hiệu quả.
– Theo dõi nhiệt độ và cây trồng. Dựa vào những biến chuyển của khí hậu có thể điều chỉnh kế hoạch sản xuất hợp lý, khắc phục nhằm giảm thiểu tới mức thấp nhất ảnh hưởng của nắng nóng tới cây trồng.
1 SỐ ẢNH HƯỞNG TRÊN GIÁ THỂ KÉM CHẤT LƯỢNG
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT GIÁ THỂ XUỐNG CẤP (1)